Gruczolaki przysadki to jedne z najczęściej występujących guzów wewnątrzczaszkowych. Wykrywane są one nawet w 10% badań obrazowych mózgu (np. rezonanse magnetycznym). Oznacza to, że wiele osób z bólami głowy ma gruczolaka przysadki, ale nie zawsze oznacza to, że ból głowy jest następstwem gruczolaka.
Bóle głowy w gruczolakach przysadki mogą mieć przebieg zbliżony do migreny, bólu typu napięciowego, trójdzielno-autonomicznego lub kłującego. Dolegliwości obejmują najczęściej czoło i gałkę oczną i mogą dawać wrażenie pulsowania, a rzadziej ucisku lub pieczenia. Niekiedy pojawiają się inne objawy:
- ubytki pola widzenia;
- dwojenie obrazu;
- zez;
- nadwrażliwość na zimno;
- nudności;
- osłabienie.
- u kobiet:
- nieregularne miesiączki;
- mlekotok;
- niepłodność;
- osłabienie libido;
- u mężczyzn:
- powiększenie gruczołów piersiowych;
- osłabienie libido;
- zaburzenia wzwodu;
- zmniejszenie zarostu na twarzy, owłosienia płciowego i masy mięśniowej.
Guzy uwalniające hormon wzrostu prowadzą do akromegalii u dorosłych lub gigantyzmu u dzieci i młodzieży. Objawy akromegalii obejmują zlewne poty, zwiększenie masy ciała, powiększenie rąk, stóp, języka oraz pogrubienie rysów twarzy, zmianę barwy głosu, nadmierne owłosienie, nadciśnienie tętnicze, powiększenie serca, zaparcia, zaburzenia miesiączkowania i niepłodność, bóle oraz deformacje kości i stawów.
Dla podjęcia decyzji o leczeniu kluczowym jest wykrycie uszkodzenia wzroku lub naciekania przez guz sąsiadujących struktur - wówczas stosowane jest leczenie operacyjne. Z kolei w guzach z nadmiernym wydzielaniem prolaktyny lub hormonu wzrostu stosuje się leki nakierowane na wyregulowanie stężenia tych hormonów. Jednak większość gruczolaków niewydzielających hormonów nie wymaga terapii, a współtowarzyszące im bóle głowy nie są wynikiem guza.
Piśmiennictwo:
W przygotowaniu tego wpisu posiłkowałem się rozdziałem na temat gruczolaków przysadki z przygotowywanej publikacji: "Bóle głowy - przypadki kliniczne".
