Sercowy (kardiogenny) ból głowy
Choć zwykle źródło bólu głowy znajduje się w jej obrębie, to niekiedy może być dość odległe. Tak też jest w przypadku bólu sercowego, który powstaje w sytuacji niedokrwienia serca. Jest to sytuacja o tyle niebezpieczna, że z powodu rzadkiego występowania może pozostać nierozpoznana. Tymczasem przeoczenie bólu głowy będącego wynikiem niedokrwienia mięśnia sercowego może mieć bardzo poważne konsekwencje, z czasem ewoluując nawet do zawału serca.
Niestety ból kardiogenny nie jest charakterystyczny - nie ma typowej lokalizacji ani cech. Niekiedy towarzyszą mu nudności lub wymioty, a w rzadkich przypadkach nadwrażliwość na światło i/lub dźwięki. Charakterystycznym jest jedynie jego związek z wysiłkiem i ustępowanie po lekach poprawiających ukrwienie serca, takich jak nitrogliceryna. W mniej więcej połowie przypadków mogą towarzyszyć mu również bóle w klatce piersiowej.
Kardiogenny ból głowy opisano w kryteriach Międzynarodowego Towarzystwa Bólów Głowy jako ból zbliżony do migreny, zwykle podobnie jak ona wzmaga się podczas aktywności fizycznej. Można go rozpoznać gdy:
- Potwierdzono ostre niedokrwienia mięśnia sercowego.
- Związek przyczynowo-skutkowy potwierdzony został przez co najmniej dwa z poniższych:
- ból głowy pojawił się w tym samym czasie co ostre niedokrwienie mięśnia sercowego;
- spełniony jest co najmniej jeden z poniższych warunków:
- ból istotnie nasilił się wraz z nasileniem niedokrwienia mięśnia sercowego;
- ból istotnie zmniejszył się lub ustąpił wraz ze zmniejszeniem się, lub ustąpieniem niedokrwienia mięśnia sercowego;
- ból ma co najmniej dwie z poniższych cech:
- nasilenie umiarkowane do dużego;
- towarzyszą mu nudności;
- nie towarzyszy mu nadwrażliwość na światło lub dźwięki;
- jest nasilany przez wysiłek fizyczny;
- zmniejsza się po nitroglicerynie lub jej pochodnych.
- Objawy nie odpowiadają lepiej innemu rozpoznaniu Międzynarodowej Klasyfikacji Bólów Głowy.
Wnioskiem z powyższych warunków jest konieczność wykonania prób czynnościowych, takich jak próba wysiłkowa. W leczeniu często wykorzystuje się nitroglicerynę, która powoduje ustąpienie bólu. Ma to też szczególne znaczenie przy różnicowaniu z migreną, w której bóle po nitroglicerynie najczęściej nasilają się.
